In de primitieve begroting (boekwerk programmabegroting 2015) was een positief saldo geraamd van
€ 81.000. Door de financiële wijzigingen uit de bestuursrapportages 2015 en de gemeentefondscirculaires kwam de begroting na wijzigingen uit op € 108.000 positief.

In de tabel hierna is het financieel verloop in hoofdlijnen weergegeven.

Gedurende het jaar is de begroting enkele keren bijgesteld. In de 2^de bestuursrapportage 2015 is een indicatie afgegeven van het jaarrekeningsaldo. Enkele incidentele voordelen/verschuivingen in het laatste kwartaal hebben geleid tot een positief resultaat van € 1.253.977. Een toename van
€ 1.146.000 ten opzichte van het geraamde resultaat.

In de tabel hieronder wordt de toename van € 1.146.000 verklaard. Voor een uitgebreidere analyse op de substantiële verschillen wordt verwezen naar paragraaf 4.6 van de jaarrekening.

Onderbouwing:

Vrijval voorzieningen
Het saldo van de voorzieningen moet jaarlijks onderbouwd worden. Na het opstellen van deze onderbouwing zijn de voorzieningen mobiliteit en buitenruimte Trefkoele vrijgevallen omdat deze prestaties zijn afgerond. De minimum drempel van € 500.000 van de voorzieningen groot onderhoud gebouwen is conform de nota reserves en voorzieningen vrijgevallen.

Voordeel programma 7 sociaal domein
In de 2^debestuursrapportage zijn de ontwikkelingen binnen het sociaal domein beschreven. Door de grote onzekerheden is dit niet vertaald in financiële consequenties. In de jaarrekening komt het totaal van het programma uit op een voordeel van € 741.000. Hierbij moet opgemerkt worden dat de incidentele kosten voor de invoering van de drie decentralisaties niet ten laste van de reserve decentralisaties zijn gebracht. De reserve is gevormd voor de 'zachte landing' van de 3 decentralisaties. Voor een gedetailleerde analyse verwijzen wij u naar hoofdstuk 4.6 programma 7.

Armoede- en schuldenbeleid
In 2015 zijn 148 meer aanvragen ontvangen voor bijzondere bijstand dan voorgaande jaren. Er is veel leenbijstand verstrekt in verband met de instroom van nieuwkomers/statushouders. De statushouders ontvangen leenbijstand voor de inrichting van de woning.

Saldo van kleine afwijkingen
Het restantverschil van € 4.000 is het saldo van meerdere plussen en minnen.

Totaal overzicht van het gerealiseerde resultaat:

Resultaten grondexploitatie
Jaarlijks worden de grondexploitaties herzien en wordt de waardering van de NIEGG beoordeeld. Ook voor de MPG 2016 en de jaarrekening 2015 is dit gedaan. De gronden zijn einde 2015 getaxeerd. Hiermee is weer een goed beeld gekregen van de huidige waarde van de gronden die in het bezit zijn van de gemeente. De taxaties laten zien dat de waarde van de gronden niet verder dalen, maar dat ze stabiel blijven. Aangezien er wel rente is geboekt en er kosten zijn gemaakt is het noodzakelijk om enkele exploitaties af te boeken. In het boekjaar 2015 is er voor totaal € 334.000 afgeboekt.
Naast de afwaarderingen zijn er ook diverse grondexploitaties die in een afrondende fase zitten of waarvoor nagenoeg geen kosten meer gemaakt behoeven te worden. Op deze exploitaties kan een tussentijdse winst genomen worden. In totaal is er op drie complexen tussentijdse winst genomen voor totaal € 741.000. Daarnaast hebben er verkopen plaatsgevonden op NIEGG locatie. Het positief resultaat over deze verkopen bedraagt € 960.000.
Het totale resultaat over het boekjaar 2015 op de grondexploitaties bedraagt € 1.367.000.

Het resultaat is direct ten gunste van de algemene reserve grondexploitatie gebracht. De stand van de algemene reserve grondbedrijf is na verwerking van het resultaat 2015 € 3.989.829. In de paragraaf grondbeleid is de berekening van het benodigde weerstandsvermogen gemaakt, waarbij de stand van de reserve op € 1.869.000 uitkomt. Voorgesteld wordt om algemene reserve grondexploitatie met € 2.120.829 vrij te laten vallen en te storten in de algemene reserve vrij besteedbaar.

Voorstellen tot budgetoverheveling van 2015 naar 2016
Onderstaande prestaties zijn in 2015 niet volledig gerealiseerd. Wij stellen voor om het totaal budget
€ 340.100 over te hevelen naar 2016*. Van dit bedrag kan € 324.100 vanuit de bestaande claims in de reserve worden voorzien. Voorgesteld wordt om € 16.000 voor het uitvoeren van de Woz-taken beschikbaar te stellen uit het jaarrekeningresultaat.

* Gebiedsgerichte projecten overhevelen naar 2017.

Onderbouwing:

Speelplaatsen
In 2015 zijn er een aantal participatietrajecten opgezet voor het herinrichten van speelplekken. Deze trajecten duren langer dan van te voren gepland en zijn in sommige gevallen nog niet afgerond. Het was niet mogelijk om de toestellen in 2015 te bestellen en te plaatsen. In 2016 worden de nog lopende participatietrajecten afgerond en worden de toestellen en valondergronden besteld en geplaatst.

Welkooplocatie / Vechtstraat
Zoals in de 2^de bestuursrapportage is aangegeven, kon de inrichting van de openbare ruimte van het project Welkooplocatie / Vechtstraat niet meer in 2015 worden uitgevoerd. Het project is aanbesteed en is in maart 2016 uitgevoerd en gefactureerd.

Gebiedsgerichte projecten
Conform de 2^de bestuursrapportage wordt het restant van het budget gebiedsgerichte projecten van 2015 als budgetoverheveling meegenomen bij de jaarrekening 2015. Het jaar 2015 is gebruikt voor het opstarten van de projecten LEADER en Ruimte voor de Vecht. Beide projecten gaan in 2016 van start. De projecten van Ruimte voor de Vecht hebben een looptijd tot en met 2017. Voorgesteld wordt om het restant 2015 van € 90.000 over te hevelen naar 2017.

Dorpsplein Oudleusen
Voor het realiseren van dorpsplein Oudleusen zijn voorbereidingen nodig. De voorbereidende werkzaamheden zijn in volle gang. Uitvoering van dit werk staat gepland in het tweede kwartaal 2016.

Uitvoering groenstructuurplan
In 2016 wordt expertise ingehuurd om het illegaal grondgebruik versneld aan te pakken (en te legaliseren)

Handhaving recreatiewoningen
Het budget handhaving op de permanente bewoning recreatiewoningen is voor 2015 en 2016 beschikbaar gesteld. Om op de ingezette lijn verder te kunnen, stellen we voor om € 74.000 in 2016 in te zetten.

WOZ-budget
Voor afhandeling van beroepszaken, bag-woz koppeling en bouwvergunningen en de overgang naar het GBLT wordt voorgesteld € 16.000 beschikbaar te stellen in 2016.

Archeologisch onderzoek Oosterdalfsen
Het betreft hier incidenteel budget dat specifiek door de raad in juni 2015 beschikbaar is gesteld voor de meerkosten en uitwerking van de opgravingen in Oosterdalfsen. Dit is in 2015 nog niet afgerond.

Woonvisie
Voor de realisatie van een nieuwe woonvisie (in 2015) is € 30.000 budget beschikbaar gesteld.
Door vertraging in het proces vindt de afronding en vaststelling van de Woonvisie gemeente Dalfsen 2016-2020 plaats in het eerste halfjaar van 2016.

Voorstel tot vrijval reserve claims
Alle reserves zijn bij het opstellen van de jaarrekening geanalyseerd. Een aantal claims kunnen vrijvallen omdat de investering is afgerond of de prestaties is komen te vervallen.

De algemene reserve reeds bestemd kan vrijvallen doordat de projecten Frisse Scholen en Combinatiefuncties zijn afgerond en de kosten voor het openblijven van de consultatiebureaus in 2015 mee vielen.

De vrijval van de reserve brandweerkazerne Nieuwleusen heeft te maken met de gedeeltelijke overname door Veiligheidsregio IJsselland, waardoor een deel van de afschrijving plaatsvindt.

De vrijval van de reserve grote projecten komt door de afronding van het project Kulturhus Hoonhorst.
In 2015 heeft de laatste verrekening plaatsgevonden. Nu kan de financiële afronding plaatsvinden.

De vrijval van de reserve grote projecten Trefkoele heeft te maken met de afronding van het project Trefkoele. Uw raad is in 2015 hierover al geïnformeerd.

In hoofdstuk 4.5 is een totaal overzicht van de reserves en voorzieningen weergegeven.